رتبه بندی جهانی هتل ها بر چه اساس است

 پرسش‌های مختلف و متعددی از این دست برای آشنایی با سطح و درجه کیفی هتل‌ها مطرح می‌شود که در این مقاله از مجله گردشگری الی گشت به آن‌ها پاسخ داده خواهد شد.

پیش از ارائه توضیحات بیشتر در رابطه با پرسش‌های مطرح شده جالب است بدانید که توسعه صنعت گردشگری بدون توسعه زیرساخت‌های رفاهی و خدماتی در این بخش غیرممکن است. یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین زیرساخت‌ها در این عرصه هم در زمینه هتل‌ها و صنعت هتل‌داری است. به‌منظور جلب نظر گردشگران و تأمین رضایت آن‌ها کشورهای مختلف همگام با ایجاد و ارتقاء جاذبه‌های گردشگری، توجه ویژه‌ای به ساخت هتل‌های مدرن و مجهز دارند. هتل‌هایی در طرح‌ها و ابعاد مختلف با امکانات رفاهی و خدماتی متنوع در اقصی نقاط جهان بنا می‌شوند تا توجه گردشگران را به آن مناطق جلب کنند. در ادامه مطلب با رتبه بندی هتل ها در کشورهای مختلف جهان بیشتر آشنا خواهیم شد!

رتبه بندی جهانی هتل ها به چه معنا است؟

معنا رتبه بندی جهانی هتل ها تعیین سطح امکانات رفاهی و خدماتی ارائه شده در هتل و دسته‌بندی هتل‌ها در گروه‌های مختلف است. هر گروه و به‌عبارت دقیق‌تر هر کلاس دارای مشخصه‌ها و ویژگی‌هایی است که بر اساس امکانات و سرویس‌دهی هتل‌ها تعیین می‌شوند. بر این اساس هتل‌های مختلف بر اساس امکاناتی که در اختیار مهمانان خود قرار می‌دهند در رده‌ها و کلاس‌هایی قرار می‌گیرند که هر کلاس یا رتبه بیانگر ارزش و سطح رفاهی یک هتل خواهد بود.

اما دانستن این موضوع که رتبه بندی در مقیاس جهانی هتل ها با چه هدفی انجام می‌گیرد یکی دیگر از پرسش‌های اساسی است که مطرح می‌شود. اصلی‌ترین هدف از کلاس بندی هتل های جهان اطلاع‌رسانی به گردشگران و راهنمایی آنان به‌منظور انتخاب گزینه‌های مطلوب و ایده‌آل است. هتل‌هایی که دارای رتبه هستند و در جدول‌ها و فهرست‌های معرفی هتل‌های تعیین سطح شده قرار می‌گیرند از اعتبار و شهرت قابل توجهی برخوردار می‌شوند. بر همین اساس هزینه اقامت و هزینه‌های مربوط به خدمات و امکانات رفاهی هم در این هتل‌ها افزایش می‌یابد. بدیهی است که هرچه رتبه و کلاس یک هتل بالاتر باشد قیمت اقامت و خدمات در آن هتل هم به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت. بنابراین با اطلاع از رتبه بندی جهانی تعریف شده برای هتل ها مسافران از سطح هزینه‌ها، کیفیت خدمات و امکانات هتل اطلاع پیدا می‌کنند.

رتبه بندی هتل ها چگونه انجام می شود؟

سازمان‌های مختلفی در سطح بین‌المللی عهده‌دار رتبه بندی در سطح جهانی هتل ها هستند. هر یک از این نهادهای بین‌المللی جدول‌ها و فهرست‌هایی منتشر می‌کنند که در این جداول کلاس بندی هتل های مختلف را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهند. شیوه‌های امتیاز دهی به امکانات و خدمات یک هتل بر اساس گزارش ناظران و مهمانان متخصص  ارزیابی سطح کیفی هتل‌ها تعیین می‌شود. نخستین رتبه بندی معتبر جهانی هتل ها در سال ۱۹۵۸ از سوی راهنمای سفر موبیل  Mobil منتشر شد و تا به امروز به‌عنوان یکی از اصلی ترین اصول رتبه بندی در سطح جهانی هتل ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شیوه تعیین سطح هتل‌ها سیستم ستاره‌ای است که جهت تعیین رتبه هتل در این شیوه از یک ستاره تا پنج ستاره است. با افزایش یافتن تعداد ستاره‌ها سطح امکانات و خدمات آن هتل هم افزایش خواهد یافت.

از دیگر روش‌های تعیین سطح و رتبه بندی جهانی هتل ها مبتنی برای حروف است. در این سیستم امتیاز دهی، سطح کیفی هتل‌ها را با حروف A  تا F مشخص می‌کنند. هم‌چنین این رتبه‌بندی در تعیین سطح اقامتگاه‌هایی مانند هتل‌آپارتمان‌ها و سوییت‌های کوچک بین راهی بسیار متداول است. برخی از نهادهای ارائه دهنده سرویس‌ها و اطلاعات مرتبط با سفر و گردشگری هم از نمادها و سیستم امتیاز دهی مخصوص خود استفاده می‌کنند.

این سازمان‌ها بیشتر در ایالات متحده آمریکا فعالیت دارند و مشهورترین آن‌ها انجمن اتومبیل آمریکا است و رتبه بندی جهانی یا ملی هتل ها را با استفاده از نماد الماس تعیین می‌کند. در این سیستم هم همچون سیستم ستاره‌ای تعداد بیشتر الماس‌های اختصاص داده شده به یک هتل بیانگر سطح رفاهی بالاتر آن هتل خواهد بود. به‌طور کلی بالغ بر چهل روش امتیازدهی در سطح جهان وجود دارد که با توجه به استانداردهای تعیین شده از سوی نهادهای مربوطه در هر کشور تعریف شده‌اند.

استاندارد ها و معیارهای رتبه بندی هتل ها

چنانچه اشاره شد نهادها و مؤسسات مختلفی در زمینه رتبه بندی در مقیاس جهانی یا داخلی هتل های یک کشور فعال هستند. هر یک از این مؤسسات از نماد امتیاز دهی و سیستم تعیین سطحی استفاده می‌کند که توسط نهادهای مسئول در صنعت هتل‌داری آن کشور تعیین شده است. این انجمن‌ها فاکتورها و پارامترهای مختلفی برای کلاس بندی هتل ها انجام می‌دهند. تمامی این مشخصه‌ها در ارتباط با امکانات رفاهی، سطح خدمات، کیفیت اتاق‌ها و تجهیزات هتل هستند. هر اندازه میزان این امکانات در یک هتل بیشتر و در سطح کیفی بالاتری باشند، هتل مورد نظر کلاس بالاتری خواهد داشت و در رتبه بندی جهانی هتل ها در فهرست هتل‌های گران‌قیمت قرار خواهد گرفت!

مهم‌ترین استاندارد ها و معیارهای  رتبه بندی جهانی هتل ها که مورد نظر بازرسان و سازمان‌های مربوطه قرار می‌گیرند عبارتند از:

• امکانات حمل و نقل و دسترسی آسان و مناسب به نقاط مهم و دیدنی‌های شهر
• رفتار پرسنل و خدمه هتل و کیفیت سرویس‌دهی
• تعداد رستوران‌ها و بارهای هتل و تنوع و کیفیت غذاها
• امکانات تفریحی و ورزشی مختلف
• امکانات رفاهی و تفریحی مناسب کودکان
• امکانات مناسب بیماران و افراد ناتوان
• کیفیت اتاق‌ها از لحاظ طراحی و فضا و تجهیزات استفاده شده در اتاق‌ها
• فضای اتاق‌ها و چشم‌انداز آن‌ها و فراهم بودن کلیه مواردی که رفاه و آسایش مهمانان هتل را در اتاق‌ها برای آنان تأمین کنند.

رتبه بندی جهانی هتل ها بر اساس موارد دیگری هم انجام می‌گیرد. از پارامترهایی که بر اساس آن هتل‌ها را تعیین سطح می‌کنند مساحت و ظرفیت هتل است. بر اساس این شیوه رتبه بندی هتل ها، هتل‌هایی که گنجایش و مساحت بالایی دارند (حداقل ۱۵۰۰ مترمربع مساحت و سیصد نفر ظرفیت) هتل پنج ستاره و هتل‌هایی که ظرفیت و مساحت آن‌ها کم است (حداقل سیصد مترمربع و حد اکثر صد نفر ظرفیت) هتل یک ستاره هستند.

رتبه بندی هتل ها در کشورهای اروپایی

نخستین رتبه بندی در مقیاس جهانی یا ملی هتل ها در سال ۱۹۷۹ و در کشور سوییس انجام گرفت. ایـن شیوه رسمی کلاس بندی هتل ها که به‌صورت مستقل و غیر دولتی انجام گرفت سیستم تعیین سطح هتل ها در کشورهای آلمان و اتریش را هم تحت تأثیر قرار داد. این تغییرات انجمن هتل‌ها و رستوران‌های آلمان با عنوان  DEHOGA در سال ۱۹۹۶ آغاز به‌کار کرد. ایـن سیستم رتبه بندی هتل ها در کشور های اروپایی که در کشور آلمان صورت گرفت زمینه‌ساز ایجاد یک سیستم امتیاز دهی ستاره‌ای به هتل‌ها در اروپا شد و ساز و کار در کشورهای اتحادیه اروپا متداول و در سال ۲۰۱۰ راه‌اندازی شد.

این سازمان با عنوان سازمان هتل‌ها، رستوران‌ها و کافه‌ها در اروپا یا HOTREC در سال ۲۰۰۴ فعالیت‌های خود را آغاز کرد و در سال ۲۰۰۷ پیش‌نویسی به‌منظور تعریف شاخص‌ها و فاکتورهای اساسی جهت بازرسی و امتیازدهی به هتل‌ها تدوین کرد. تحت نظارت سازمان HOTREC انجمن‌های هتل‌داری کشورهای آلمان، سوییس، اتریش، هلند، سوئد، جمهوری چک و مجارستان اتحادیه هتل‌استار را در سال ۲۰۰۹ افتتاح کردند.

امروزه حدود ۲۵ کشور عضو اتحادیه اروپا و بالغ بر پنجاه انجمن هتل‌داری در قاره سبز عضو اتحادیه هتل‌استار هستند. این سازمان با تعریف ملاک‌ها و شاخص‌های مورد نظر، سیستم ستاره‌دهی را جهت رده‌بندی جهانی هتل ها راه‌اندازی کرده است که هتل‌ها از تک ستاره تا پنج ستاره ارزش‌گذاری و برای هر سطح هم یک نشان عالی یا ممتاز Superior تعریف شده است که با حرف S در کنار تعداد ستاره‌ها نشان داده می‌شود. این نشان بر اساس امکانات و خدماتی ارائه می‌شود که اضافه بر ضوابط و الزامات کیفی تعریف شده برای هر سطح از سوی هتل عرضه می‌شود. اساس رتبه بندی جهانی هتل های اروپا هم کیفیت خدمات و امکانات، رفتار حرفه‌ای و سطح سرویس‌دهی پرسنل هتل و تجهیزات و کیفیت اتاق خواب‌های هتل است.

• بر اساس کلاس بندی هتل های اروپا، تعیین سطح هتل‌های عضو HOTREC به‌این شرح است:

• گردشگری یا توریست: یک ستاره. گردشگری ممتاز: S★
• استاندارد: دو ستاره. استاندارد ممتاز: s★★
• رفاهی یا Comfort: سه ستاره. رفاهی ممتاز: S★★★
• درجه یک یا First Class: چهار ستاره. درجه یک ممتاز: S★★★★
• لوکس: پنج ستاره. لوکس ممتاز یا فوق لوکس: S★★★★★